Powiększona śledziona, znana również jako splenomegalia, jest stanem, w którym śledziona przekracza swoje normalne rozmiary. Śledziona jest ważnym organem leżącym pod żebrami po lewej stronie brzucha, pełniącym kluczową rolę w układzie odpornościowym oraz w filtracji i przechowywaniu krwi. Powiększenie się śledziony może być objawem różnych stanów zdrowotnych, od infekcji po poważne choroby krwi i może prowadzić do szeregu komplikacji.

Powiększona śledziona

Objawy związane z powiększoną śledzioną często są subtelne i mogą nie być łatwo zauważalne. W niektórych przypadkach osoby z powiększoną śledzioną mogą nie odczuwać żadnych objawów, a stan może zostać wykryty przypadkowo podczas badania fizykalnego lub obrazowania. Kiedy objawy się pojawiają, mogą obejmować uczucie pełności lub ciężkości w lewym górnym kwadrancie brzucha, co może prowadzić do wczesnego uczucia sytości podczas jedzenia, nawet po spożyciu niewielkiej ilości pokarmu. Może to wynikać z ucisku powiększonej śledziony na żołądek. Inne objawy mogą obejmować zmęczenie, łatwe siniaczenie lub krwawienie, częste infekcje oraz anemię, wynikającą z nadmiernej destrukcji komórek krwi przez śledzionę.

Przyczyny powiększenia śledziony są różnorodne i mogą obejmować infekcyjne choroby, takie jak mononukleoza, choroby krwi, takie jak białaczka lub chłoniaki, stany zapalne, autoimmunologiczne choroby, zatory i skrzepliny w naczyniach krwionośnych śledziony, a także choroby wątroby, takie jak marskość. W niektórych przypadkach, przyczyna powiększenia śledziony może pozostać nieznana.

Diagnoza powiększonej śledziony zazwyczaj opiera się na badaniu fizykalnym, podczas którego lekarz może wyczuć powiększony organ. Aby potwierdzić diagnozę i ustalić przyczynę powiększenia, mogą być zalecone dodatkowe badania, takie jak badania krwi, obrazowanie za pomocą ultrasonografii, tomografii komputerowej (CT) lub rezonansu magnetycznego (MRI). Te badania mogą również pomóc w ocenie stopnia powiększenia śledziony i wpływu na inne organy.

Leczenie powiększonej śledziony zależy od podstawowej przyczyny stanu. W niektórych przypadkach, leczenie może nie być natychmiast konieczne, a lekarz może zalecić regularne monitorowanie stanu śledziony i ogólnego stanu zdrowia. W innych przypadkach, może być konieczne leczenie skierowane na przyczynę powiększenia, takie jak antybiotyki w przypadku infekcji, chemioterapia lub radioterapia w przypadku chorób krwi, lub leczenie wspomagające w przypadku chorób wątroby. W skrajnych przypadkach, kiedy powiększona śledziona powoduje poważne komplikacje lub istnieje ryzyko jej pęknięcia, może być konieczna splenektomia, czyli chirurgiczne usunięcie śledziony.

Pomimo że usunięcie śledziony może przynieść ulgę w objawach i zapobiec niektórym komplikacjom, ważne jest, aby pamiętać, że śledziona pełni ważne funkcje w układzie odpornościowym. Osoby bez śledziony są bardziej narażone na infekcje, dlatego konieczne jest podjęcie środków zapobiegawczych, takich jak szczepienia i, w niektórych przypadkach, długoterminowa antybiotykoterapia profilaktyczna.

Rozpoznanie i leczenie powiększonej śledziony wymaga kompleksowego podejścia, mającego na celu nie tylko zarządzanie objawami, ale także adresowanie podstawowej przyczyny. Regularne kontrole i ścisła współpraca z zespołem medycznym są kluczowe dla zarządzania tym stanem i utrzymania ogólnego stanu zdrowia.